Met de Therapie Motivatie Schalen (TMS-F; Drieschner, 2005), een zelfrapportagevragenlijst, wordt informatie verkregen over de motivatie van de patiënt en zijn inzet voor de behandeling op basis van zes cognitieve en emotionele factoren. Deze factoren zijn: probleembesef, lijdensdruk, subjectieve justitiële druk, subjectieve prijs van de behandeling, subjectieve geschiktheid van de behandeling en succesverwachting. Veelal wordt verondersteld dat zelfrapportage-instrumenten onbruikbaar zijn voor forensische patiënten omdat veel patiënten zich sociaal wenselijk zouden presenteren. Analyses waarbij de scores daarvoor gecorrigeerd zijn, wijzen uit dat deze opvatting niet houdbaar is.
Er zijn twee instrumenten om behandelmotivatie in de ambulante setting te meten: de TMS-F en de Beoordelingslijst Inzet voor de Behandeling (BIB; Drieschner, 2005): kennisdatabank.efp.nl/instrumenten/bib.
Het instrument meet de bedoelde eigenschappen met voldoende nauwkeurigheid om conclusies te kunnen trekken over individuele patiënten. De Cronbach's alfa van de schalen varieert van .81 tot .91 (Drieschner, 2005). Verder is de factorstructuur van de vragenlijst bevestigd en consistent over verschillende steekproeven. Uit een studie is gebleken dat alle schalen een adequate convergente validiteit en een acceptabele discriminante validiteit hebben (Drieschner & Boomsma, 2008).
Interessant is dat de behandelinzet van de patiënt veel nauwkeuriger voorspeld kan worden door een combinatie van zelfrapportage (TMS-F) en een beoordeling door therapeuten (Beoordeling Inzet voor de Behandeling (BIB)) dan door de twee methoden afzonderlijk (Drieschner, 2005).
Drieschner, K. H. (2005). Measuring treatment motivation and treatment engagement in forensic psychiatric outpatient treatment: Development of two instruments. Proefschrift.
Drieschner, K. H., & Boomsma, A. (2008). The Treatment Motivation Scales for forensic outpatient treatment (TMS-F): construction and psychometric evaluation. Assessment, 15, 224-241.
Drieschner, K. H., & Boomsma, A. (2008). Validation of the treatment motivation scales for forensic outpatient treatment (TMS-F). Assessment, 15(2), 242-255.